Vejetaryen beslenme kültürel, ekonomik, etik, sağlık ve ekolojik gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak tercih edilebiliyor. Kırmızı etin tüketilmediği, balık, kümes hayvanları, süt, süt ürünleri ve yumurtanın ise tercihe bağlı tüketildiği beslenme biçimi olarak tanımlanıyor.
Vejetaryen diyet dengeli bir beslenme gerektiriyor. Tüketilmeyen birtakım gıdaların yerine farklı alternatifler koyulması öneriliyor. Vejetaryen beslenmede genellikle B12, protein, demir, kalsiyum, çinko gibi besin öğelerinin eksikliği görülebiliyor. Bu da bazı risk grupları (hamile, bebek ve çocuklar) için tehlikeli görülüyor;
Protein Eksikliği: Bitkisel proteinler ile açık kapatılabiliyor. Örneğin; kepekli tahıllar, baklagiller, sebzeler, tohumlar ve fındık. Soya proteini de hayvansal kaynaklı proteinlere eş değer özellikler taşıyor.
B12 Eksikliği: B12 vitamini ette bulunuyor. Eksikliğinde unutkanlık ve sinir sistemi hastalıklarına neden olabiliyor. Yoğurt, deniz mahsulleri, soya gibi kaynaklardan destek alınabiliyor.
Demir Eksikliği: Vejetaryenlerde demir eksikliği riski daha fazla görülüyor. Demir daha çok hayvansal gıdalarda kırmızı et, karaciğer ve yumurta sarısında bulunuyor. Fasulye, ıspanak, baklagiller, kuruyemiş ve meyveler, pekmez bitkisel demir kaynakları olarak öneriliyor. Sebze ve tahıllardan alınan demirin vücut tarafından emilmesi hayvansal ürünlere oranla daha zor olabiliyor. Özellikle C vitaminli besinlerle birlikte tüketildiğinde demirin emilimi artıyor. Beslenmede C vitamini içeren yiyeceklerin tüketilmesine özen göstermek önem kazanıyor.
Kalsiyum Eksikliği: Ispanak, lahana ve brokoli, bazı baklagiller, soya ürünleri ve yeşillikler kalsiyum açısından iyi kaynaklar olarak öneriliyor.
Çinko Eksikliği: Gelişim ve büyümede önemli rol oynuyor. Süt, yumurta ve peynirin yanı sıra tahıllar fındık ve baklagiller de bitkisel çinko kaynakları olarak dikkat çekiyor.
Uzmanlar özellikle vejetaryenlerin düzenli kan bulgusu takiplerini yaptırmaya, pişirme yöntemlerini doğru seçmeye dikkat etmesini öneriyor.
Kaynaklar:
www.whfoods.com (http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=diet&dbid=6)