Uyku, bireyi ruhsal ve bedensel olarak dinlendiren, günlük yaşantımızın büyük bir bölümünü oluşturan, vücudumuzu onarıcı ve dinlendirici etkiye sahip, vazgeçilmez bir alışkanlıktır. Uyku süresi yaşa bağlı olarak değişiyor olsa bile, bireylerin genetik kodlarına bağlı olarak da değişebilir. Örneğin bazı bireyler günde 12 saat uyuma ihtiyacı duyarken bazıları 4 saatlik uykuyla idare edebilirler.
Ramazan ayında oruç tutan kişilerin uyku düzenlerinde mecburi değişiklikler olur. Sahura kalkmaktan dolayı toplam uyku süresi azalabilir. Bu durum bireylerin uyanacakları günü verimsiz geçirmelerine neden olabilir. Ramazan ayında kişide biriken uyku ihtiyacı, gündüz uyku halinin ortaya çıkmasına ve hareket yavaşlığına yol açabilir.
Eğer birey gün içerisinde kendine vakit ayırabiliyorsa; gece eksik kalan uyku, öğlen saat 14:00 sularında tamamlanabilir. Öğlende uyunan yarım saatlik uyku, gece uykusunun 1,5 saatlik dilimine denk gelir. Öğlen uykusu, bilinenin aksine saat 14:00 civarında olduğu sürece, günün diğer yarısının verimli ve enerjik geçmesine neden olur.
Bir diğer ‘uyku tamamlama yaklaşımı’ ise sahurdan sonra uyumamaktır. Sahurdan sonra uyunup kısa bir süre sonra tekrar kalkılması, uyku ritmine zarar verebilir. Bunun yerine yatma saatini 1-2 saat öne alarak sahurdan sonra uyunmayabilir.
Ramazan ayında uyku düzeninizi bozmamak için;
• Öğünlerde hafif yiyecekleri tercih etmek,
• İftardan hemen sonra uyumamak,
• Uyku bozukluklarına neden olabileceği için iftardan sonra yoğun olarak çay ve kahve tüketimi yapmamak,
• Ramazan döneminde kaliteli uykuya zemin hazırladığı için ıhlamur, rezene gibi bitki çayları tüketimine ağırlık vermek,
• Uyuduğunuz odanın sessiz, serin ve karanlık olmasına özen göstermek,
• Günde en az 6 saate tamamlanacak şekilde yatma saati ayarlamak,
• Yatmadan önce süt, ayran, yoğurt gibi sindirimi kolaylaştıran yiyecekler tüketmek fayda sağlayabilir.
Bu ipuçlarının haricinde, gün içerisinde yapılan egzersiz ve kısa yürüyüşlerin de gece uyku kalitenize olumlu etkileri olur. İftar sonrasında yapılan yürüyüşler ise sindirimi kolaylaştıracağından uyku sırasında hazımsızlık ve şişkinlik gibi şikayetleri ortadan kaldıracaktır.
Kaynaklar:
Ramazanda Uyku Düzeni
Dr. Aslıhan Banu Er
Prof. Dr. Duygu Özol
Turgut Özal Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı