Kronik yorgunluk sendromu, aşırı yorgunluk ile karakterize olan karmaşık bir hastalık. Birincil belirtileri;
- Hafıza ya da konsantrasyon kaybı
- Boğaz ağrısı
- Boyun veya koltukaltında hafif büyüyen ve acıyan lenf nodları
- Açıklanamayan kas ağrıları
- Şişme ve kızarıklık olmadan hareket eden eklemde ağrı
- Şiddetli baş ağrısı, uyku bozukluğu
- Fiziksel veya zihinsel egzersiz sonrası 24 saatten fazla süren aşırı bitkinlik
Kronik yorgunluk sendromunun sağlıklı tanım ve teşhisi için bu belirtilerin en az 4’ünün yaşanıyor olması gerektiği belirtiliyor. Altı ay veya daha uzun süren açıklanamayan sürekli yorgunluk halinin diğer bir ölçü olduğu düşünülüyor. Yapılan çalışmalarda kronik yorgunluk sendromuna diğer bazı belirti ve bulgular rapor edilmiş; Şişkinlik, denge problemleri, depresyon, ışık hassasiyeti, görmede bulanıklık gibi..
Kronik yorgunluk sendromunun diğer kronik hastalıklara göre net bir nedeni olmadığı düşünülüyor. Olası nedenleri;
- Hücreye gelen oksijenin, gıdaların ve yardımcı maddelerin yetersizliği ve hücre içi enerji santrallerinin zorlanması
- Depresyon
- Atık maddelerin atılımındaki zorluklar, toksin birikimi
- Demir eksikliği anemisi
- Düşük kan şekeri
- Virüs enfeksiyonu
- Bağışıklık sistemi disfonksiyonu
Kronik yorgunluk sendromu kadınlarda erkeklere oranla daha fazla rastlanıyor. Her yaştan insanda görülebilmekle birlikte 40-50’li yaşlarda daha çok gözlemleniyor. Uzmanlar stresin yorgunluk ve bitkinlikte önemli rol oynadığını vurguluyor. Belirti ve semptomları hafifletme önerileri ;
- Demir, çinko, magnezyum, vitamin B ve C’den faydalanmak
- Günlük aktivite programlamak
- Yavaş ve istikrarlı egzersiz
- Bilişsel davranış terapisi
- Depresyon tedavisi
- Akupunktur tedavisi
Kaynaklar:
www.fogmagazine.com (http://www.fogmagazine.com/about/chronic-fatigue-syndrome-cfs/)