Tırnaklar, keratin tabakalarından oluşur. Keratin aynı zamanda saç ve cildimizde bulunan bir proteindir. Sağlıklı bir tırnak; parlak, pürüzsüz görünümlü, esnek ve dirençli olup tırnak altındaki deri pembedir. Vücuttaki bazı hastalıklar, kullanılan ilaçlar, birtakım fiziksel etkenler tırnaklarda değişikliğe ve bozukluğa neden olur. Tırnaklardaki bozukluklar, estetik kusurun dışında bazı hastalıkların habercisi de olabilir.
Sarı tırnak
Sarı tırnak sendromunda, tırnaklar kalınlaşır ve büyüme yavaşlar. Sonuçta tırnak sararır, kalınlaşır, tırnak yatağından ayrılabilir. Sarı tırnak sendromu, genellikle kronik bronşit gibi solunum yolu hastalığının bir işareti iken sigara içmek de tırnakların sararmasına neden olabilir. Sarı tırnak sendromu, lenfödem ile ilgili de olabilir. Sarı tırnaklara sarı bir cilt, sıkça susama ve idrara çıkma eşlik ediyorsa bu durum diyabetin habercisi olabilir.
Tırnakta çukurlaşma
Genellikle sedef hastalarında sıklıkla rastlanan bir durumdur. Tırnak çukurlaşması, Reiter sendromu veya alopesi areata (saçkıran) gibi hastalıklarla da ilişkilendirilmektedir.
Çomak parmak
Çomak parmakta parmak uçlarında genişleme ve tırnakta bombeleşme görülür. Genellikle kandaki düşük oksijenin sonucudur ve bir akciğer hastalığının habercisi de olabilir. Çomak tırnak ayrıca inflamatuar bağırsak hastalığı, çölyak hastalığı, kalp-damar hastalıkları, karaciğer hastalığı ve AIDS ile de ilişkilendirilir.
Kaşık tırnak
Bu tip tırnaklar yumuşaktır ve adeta bir kaşık gibi yukarı kıvrılır. Demir eksikliğine bağlı anemi ve vücudun besinlerden aşırı demir emmesi sonucu ortaya çıkan hemokromatozis durumunda tırnaklar kaşık şeklini alır. Aynı zamanda kalp hastalığı ve hipertiroidzmle de ilgili olabilir.
Enine çukur çizgiler (Beau çizgileri)
Tırnaklarda enlemesine çizgiler oluşur, genellikle bu çizgiler her parmakta aynı seviyede gerçekleşir. Yetersiz beslenme, çinko, kalsiyum, B3 vitamini eksikliği, arsenik, flor zehirlenmeleri, sistemik hastalıklarla ilişkilendirilir. Yalnızca birkaç parmakta var ise tırnak etlerini sık sık geriye itmek, zorlayıcı manikür gibi etkenler de bu çizgilere neden olabilir.
Beyaz lekeler
Beyaz lekeler kısmen veya tüm tırnakta, nokta ya da çizgi şeklinde olabilir. Tırnak yeme, zorlayıcı manikür nedeniyle ortaya çıkabilir. Çinko, kalsiyum, selenyum ya da magnezyum eksikliği de beyaz lekeler oluşturabilir. Beyaz lekelerin çok azı nefrit, hipotiroidizm gibi hastalıkların habercisi olabilir.
Siyah lekeler
Siyah lekeler tırnakla birlikte gidiyorsa tırnak altı kanamaları akla gelir. Tırnak altında oluşan benler, tehlikeli bir kanser türü olan melanomanın habercisi olabilir.
Soluk tırnakla
Beyaza yakın soluk renkli tırnak etleri kansızlık belirtisi olabilir. Kansızlık, kanda demir seviyesinin düşüklüğüne bağlı olarak oksijen yetersizliğine neden olabilir. Bu da cildin ve tırnak altı gibi dokuların soluk renkli olmasına yol açar. Soluk tırnak etleri, diyabet ve karaciğer bozukluklarının işareti de olabilir.
Tırnakta kalınlaşma
Tırnakların kalınlaşıp kabalaşması sıkça görülen bir durumdur. Kalınlığın yanında kuru, kolay parçalanır bir haldedir. Rengi de sarı-kahverengiye döner. Bu tür değişikliklerin nedeni çoğunlukla tırnak mantarlarıdır. Takma tırnak uygulamaları, sağlıksız manikür aletleri enfeksiyon riskini artırabilir. İleriki yaşlarda dolaşım bozukluğuna bağlı olarak benzer kalınlaşmalara boyuna çizgiler de eşlik eder.
Kırılgan, ince ve kalkmış tırnaklar
Tırnak uçları en ufak bir darbede kolayca kırılıyor ise tiroid rahatsızlıklarından şüphe edilebilir. Tiroit hormonunun düşüklüğü saç dökülmesi, kırılgan ve geç uzayan tırnaklar olarak kendini belli eder.
Kaynaklar:
turkderm.org.tr
mayoclinic.org