Koenzim Q10 (CoQ10) vücutta doğal olarak bulunan ve gıdayı enerjiye dönüştürmeye yardımcı olan bir madde. Bu önemli görevinden dolayı, en fazla kalp gibi fazla enerji harcayan organlar başta olmak üzere vücutta hemen hemen her hücrede bulunuyor, Ayrıca serbest radikallerin zararlarından hücreleri koruyor, yani CoQ10 güçlü bir antioksidan.
Yağda çözünen CoQ10, birçok yiyecekte var. En fazla da kırmızı ette, uskumru, sardalya gibi balıklarda ve yumurtada yer alıyor. Bitkisel besinler içinde ise en çok portakal, çilek, karnabahar ve susam tohumunda bulunuyor. Vücuttaki Koenzim Q10 miktarı arttıkça hücrenin enerji üretimi de artıyor, hücre daha genç kalırken daha uzun yaşıyor.
Yaşla birlikte Koenzim Q10 seviyesi de düşüyor, bu nedenle yiyeceklerden alınan miktar yetersiz kalıyor.
Yapılan araştırmalar, serbest radikallerin, yaşlanma sürecinde kalp hastalığı ve kanser de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açtığını gösterdi. Dolayısıyla CoQ10 gibi antioksidanlar, serbest radikalleri etkisiz hale getirerek yaşlanmaya bağlı birtakım olası hasarlardan vücudu koruyor. Yapılan çalışmalar, düşük plazma CoQ10 seviyesi ile koroner kalp hastalığı arasındaki ilişkiye dikkat çekiyor. CoQ10, kolesterolü düşürmeye, arterosklerozu ve kalp-damar rahatsızlıklarını engellemeye yardımcı oluyor. Kalp üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle İsrail ve Japonya’da doktorlar tarafından kalp hastalarının tedavisinde kullanılan CoQ10’nun, yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olduğu da biliniyor.
Toplam 362 hipertansiyon hastası üzerinde yapılan 12 farklı klinik çalışma, CoQ10 kullanımıyla, hastaların sistolik ve diastolik kan basınçlarının önemli bir yan etki görülmeksizin düştüğünü gösterdi. Yapılan klinik çalışmalardan birinde ise, tansiyon ilaçları ile birlikte koenzim Q 10 takviyesi verildi ve hastaların %50’den fazlası kullandığı tansiyon ilaçlarından en az birini kullanmayı bıraktı.
Vücuttaki en yüksek Koenzim Q10 seviyesi 20’li yaşlarda olup, 35-40 yaşlarından sonra insan vücudu bu maddeyi üretme yeteneğini kaybetmeye başlıyor. Bu nedenle, özellikle 40 yaşından sonra dışarıdan takviye olarak alınması gerekebiliyor.
Yağda çözünen bir molekül olduğundan CoQ10 takviyelerinin yağ içeren bir öğünle birlikte alınması biyoyararlılığı artırıyor.
Kaynaklar
• Rosenfeldt FL, Haas SJ, Krum H, Hadj A, Ng K, Leong JY, Watts GF.,Coenzyme Q10 in the treatment of hypertension: a meta-analysis of the clinical trials, J Hum Hypertens. 2007 Apr;21(4):297-306. Epub 2007 Feb 8.
• Bonakdar R.A., Guarneri E., “Coenzyme Q10”, American Family Physician, www.aafp.org/afp, Volume 72, Number 6, (2005).
• Bor-Jen Lee, 1 , 2 Yi-Chin Lin, 1 , 3 Yi-Chia Huang, 1 , 3 Ya-Wen Ko, 1 Simon Hsia, 4 and Ping-Ting Lin; The Relationship between Coenzyme Q10, Oxidative Stress, and Antioxidant Enzymes Activities and Coronary Artery Disease, ScientificWorldJournal. 2012; 2012: 792756. Published online 2012 May 3
• Pınar Ercan, Sedef Nehir El, KoenziM Q10’un Beslenme ve Sağlık Açısından Önemi ve Biyoyararlılığı, Tübav Bilim Dergisi, 2010, Cilt:3, Sayı:2, Sayfa:192-200.
•Yalcin A, Kilinc E, Sagcan A, Kultursay H.(2004). Coenzyme Q10 concentrations in coronary artery disease. Clin Biochem. 2004 Aug;37(8):706-9. (Abst)
•University of Maryland Medical Center web sitesi