Ayaklarımızda; 26 kemik, 33 eklem, 100’den fazla bağ ve kas bulunuyor. Ayaklarımız, bu yapısıyla, vücudumuzun bütün ağırlığını taşıyan ve günlük aktivitelerimizi yapabilmemizde en önemli rolü olan uzuvlarımızdır. Ayaklarımızın sağlıkla hareket etmesi ve vücut yükümüzü taşıyabilmesi için kemiklerin duruşu, birbiriyle olan mesafeleri ve eklem açıları çok önemlidir.
Ayaklarda çeşitli nedenlerle oluşan şekil bozuklukları, ayak sağlığını direk olarak etkileyebilir. Aynı zamanda uzun süre hareketsizlik, aşırı kilo ve ayağı zorlayıcı hareketler de ayak sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. Sağlıklı ayaklar için, ayak bileğinden parmaklara kadar tüm kemik ve dokuların uyum içinde çalışıyor olması gerekir. Ayaklarımız zamanla değişime uğrarlar, bu değişim ayak bileklerinden başlayarak yayılır ve tüm omurgayı olumsuz etkileyebilir.
Yaşanan başlıca ayak rahatsızlıkları, mantar, düztabanlık, parmak çıkıntıları, topuk dikeni, nasır, siğil, tırnak batması, ayak kokusu olarak sıralanabilir. Sürekli sert zeminlerde yürümek, sert tabanlı ayakkabı tercih etmek, uzun süre ayakta kalmak, gebelik, aşırı kilo bu saydığımız rahatsızlıklara davetiye çıkarabilir. Ayak sağlığının devamlılığı için birinci kural; ayak temizliği ve uygun ayakkabı seçimidir. Uygun ayakkabı seçimiyle birlikte mevsimine uygun çorap tercih edilmelidir. Çorap kullanımı ayakkabıyla ayak arasındaki sürtünmeyi azaltarak terin ayakta kalmasını engeller. Ayaklarda mantar oluşumunu engellemek için ayak temizliği yapıldıktan sonra özellikle parmak aralarının iyi kurulanması gerekir. Eğer parmak araları nemli kalırsa bu durum mantar oluşumunu başlatabilir. Tırnak bakımı da ayak sağlığı için son derece önemlidir. Tırnakların kısa ve düz olarak kesilmesine, batmayı önlemesi açısından özen gösterilmelidir. Bir başka ayak sağlığı sorunu olan nasır ise fazla sürtünmeyle ayak derisinin kendisini korumak için o bölgeyi sertleştirmesi olarak tanımlanabilir.
Ayaklarımızda sadece deri hastalıkları görülmez. Fazla ayakta kalmak, sert zeminlerde bulunmakla ilgili olarak topuk dikeni rahatsızlığı ortaya çıkabilir. Topuk dikeni de kemiğin topuk içerisinde bir diken şeklini alması olarak tanımlanabilir. Ayak sağlığının devamlılığının sağlanması için temizlik ve uygun ayakkabı ilk şarttır. Bunun haricinde günde bir kaç dakikalık ayak jimnastiği önerilebilir.
Nasıl mı;
• Ayak parmaklarınızı olabildiğince açıp kapayın,
• Ayak parmaklarınızla yerdeki bir cismi almak için gayret gösterin,
• Yere bir tenis topu koyup tabanınız yardımı ile hareket ettirin,
• Uzun süre ayakta kaldıysanız, uzanarak ayaklarınızı ve bacaklarınızı dinlendirin,
• Umumi yerlerde hastalık bulaşmasını önlemek için zemine terliksiz basmamaya özen gösterin
Kaynaklar:
Ayak Sağlığı
Dr. Köksal Sönmezoğlu
Ayak Sağlığı
Doç. Dr. Ferda Şenel