Ergenlik dönemindeki hızlı fiziksel değişimler ve cinsel gelişim psikolojik değişikliklere sebep oluyor. Özellikle beden imajı, özsaygı, ebeveyn ile iletişim, karşı cins ve çevreyle kurulan ilişkiler ergenin ruhsal yapısı üzerinde etkili oluyor. Ergenlik dönemindeki bu hızlı değişimi içinde ergen bir kimlik krizi yaşayabiliyor. Erikson’a göre ergenin kimlik bunalımı kim olduğu ile ilgili olarak yaşadığı sorgulamanın bir sonucu ve gelişimin doğal bir parçası.
Ergenlik dönemindeki kimlik arayışı, çevredeki kişilerle iletişim kurma ve kendilerine uygun bir rol arayışı içinde denemeler yapma süreçlerini içeriyor. Ergen çevresinde daima ‘onun gibi olmak’ kişilerle özdeşleşme yaparak kişiliğini oluşturma çabası içinde oluyor. Kişiliğinin olgunlaşmasında rolü olan;-özdeşleşme –özerkleşme –sorumluluk kavramlarına yanıt bulmaya çalışıyor. Sonuçta özdeşleşme ile kişilik oluşturulurken, özerklik ve sorumluluk kavramları birleşiyor.
Sınav kaygısı; sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında etkili olarak kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı olarak tanımlanıyor.İki ayrı boyutta ele alınabiliyor:
- Endişe: Endişe performansa yönelik zihinsel bir süreç. Sınav sonucuna ilişkin olumsuz düşünce, inanç ve beklentilerden oluşuyor.
- Yoğun duygulanım: Kaygının yarattığı fizyolojik uyarım sonucu bedenden gelen ve olağan işleyişinin bozulduğu mesajı veren sinyalleri içeriyor.
Sınav kaygısı yüksek olan öğrencilerin sınav gününden önce ve sınav günü yaşadığı belirtiler:
- Uykusuzluk
- Gerginlik, sinirlilik
- Çarpıntı
- Baş ve karın ağrısı
- Solunumda güçlük
- İştahsızlık, mide bulantısı
Sınav başladıktan sonra, dikkati toplamakta ve soruları anlamakta güçlük, bilinen bir soruda hata yapması korkusuna bağlı heyecan, öfke- düşünememe, sürenin yetmeyeceği gibi fizyolojik belirtiler ortaya çıkabiliyor. Araştırmacılar, endişe faktörü etkisinin yoğun fiziksel uyarıma oranla daha fazla olduğunu gözlemliyor. Sınav kaygısı yüksek olan kişilerin yaşadığı endişe, dikkatin bölünmesine sebep oluyor. Öğrenci, sınav soruları ve kendi performansına ilişkin yorumları arasında bölünebiliyor.
Kaynaklar:
researchcooperative.org (http://researchcooperative.org/profiles/blogs/adolescence-and-adolescent )
http://www.ncbi.nlm.nih.gov (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22774427 )